Etiket arşivi: ALINMASI

SÜRÜCÜ BELGESİNİN GERİ ALINMASI

T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 2006/11-299
K: 2006/328
T: 31.05.2006
SÜRÜCÜ BELGESİNİN GERİ ALINMASI
Özet: 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 51/3. maddesindeki, sürücü belgesinin geçici bir süreyle geri alın­masına ilişkin hüküm, hız sınırını aşmayı itiyat haline getiren ve böylece karayolundaki seyir güvenliğini hem kendisi ve hem de başkaları açısından tehlikeye sokan sürücülerin yol açabile­cekleri kazaları önlemek ve onları aynı hatayı tekrarlamaktan kaçınmaya zorlamak amacıyla konulmuştur.
Sürücü belgesi almış olmakla birlikte, yasal hız sınırım aşmayı itiyat haline getiren bir kişi bu özelliği itibariyle, sürücü belgesine sahip olmayan, ancak, hız sınırlarına riayet eden başka sürücülere oranla, trafik güvenliği açısından daha büyük bir tehlike taşıyacağı dikkate alınarak, değerlendirme yapılması gerekir.
2918 s. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU (1)(2) [Madde 51]
Taraflar arasındaki “istirdat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Adana İkinci Asliye Ticaret Mahkemesi)’nce davanın reddine dair verilen 25.05.2004 gün ve 2003/321-2004/210 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay Onbirinci Hukuk Daire­sinin 27.06.2005 gün ve 2004/10172-2005/6817 sayılı ilamı ile, (…Davacı vekili, müvekkili şirkete kasko sigortalı ve davalıların sigorta ettireni ve sürücüsü bulunduğu aracın uğradığı (27.525.000.000) TL hasar bedelinin sigorta ettirene ödendiğini, ancak daha sonra davalı sürücüsünün ehliyetinin kaza sırasında geçici olarak geri alındığının, dolayısıyla hasar bedelinin Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A-5-4 maddesi uyarınca teminat kapsamı dışında kaldığının anlaşıldığını ileri sürerek, anılan meblağın temerrüt faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, müvekkiline yapılan 15.02.2002 tarihi itibariyle BK’nın 66. maddesi uyarınca davanın zamanaşımına uğradığını, müvekkillerden Cengiz’e husumet yöneltilemeyeceğini, genel şartların anılan hükmü uyarınca sürücü belgesi geçici olarak geri alınan müvekkilinin hiç ehliyeti olmayan kişilerle bir tutulamayacağını ve bu durumun tazminat ödenmesine engel olmayacağını, BK’nın 62. maddesi uyarınca bu durumu bilerek ödeme yapan davacının istirdat talebinde bulunamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davalı sürücünün kaza sırasında sürücü belgesinin geçici süre ile geri alındığının sabit olduğu, ancak sürücü belgesi bulunan davalının, hiç sürücü belgesi olmayan kişiyle bir tutulmasının sözleşmenin amacına ve hakkaniyet ilkesine uygun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1 Dava, kasko sigorta sözleşmesinden kaynaklanan alacağın, sözleşme akidinden istirdadı istemine ilişkindir. Davacı sigorta şirketi vekili, gerçekte teminat kapsamı dışında kalan hasar bedelinin sehven sigorta ettirene ödendiğini ileri sürerek istirdat talebinde bulunduğuna göre, bu talebin sigorta sözleşmesinin tarafı olmayan sürücüye yöneltilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla mahkemece, davalı Cengiz hakkındaki davanın bu gerekçeyle reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değilse de
2 sonucu itibarıyla doğru olan davalı Cengiz hakkındaki davanın reddi kararının onanması gerekmiştir.
3 Ancak, Kasko Sigortası Genel Şartlarının A-5-4 maddesi uyarınca, taşıtın Karayolları Trafik Kanunu hükümlerine göre gerekli sürücü belgesine sahip olmayan kimseler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen hasarlar teminat kapsamı dışındadır. Sürücü belgesinin aynı yasa hükümlerine göre geçici olarak geri alındığı sırada meydana gelen hasarların da bu madde kapsamı içinde kalacağı, dolayısıyla teminat kapsamı dışında olduğu tabiidir. Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden davalı sürücünün dava konusu trafik kazası sırasında ehliyetinin geçici olarak geri alındığı anlaşılmaktadır. Esasen bu konuda taraflar arasında uyuşmazlık da bulunmamaktadır. Bu durum karşısında mahkemece, dava konusu hasar bedelinin kasko sigortası teminatı kapsamı dışında olduğu kabul edilerek sonucuna göre hüküm kurmak gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, davacı vekilinin davalı C… Ltd. Şti.’ye yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile kararın bozulması gerekmiştir…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davacı vekili
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görü­şüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle; somut olayda davalılardan Cengiz’in sürücü belgesinin, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 51/3. maddesi uyarınca ve hız sınırlarını yüzde otuzdan fazla aşmak suretiyle ihlal suçunu bir yıl içerisinde beş defa işlemiş olması nedeniyle 04.05.2001 tarihinden itibaren bir yıl süreyle geri alınmış bulunmasına, uyuşmazlık konusu trafik kazasının, bu bir yıllık süre içerisinde 10.11.2001 tarihinde meydana gelmesine, dolayısıyla, kaza tarihi itibariyle davalı Cengiz’in, araç kullanmasına hukuken olanak veren bir sürücü belgesine sahip bulunmamasına;2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 51/3. madde­sindeki, sürücü belgesinin geçici bir süreyle geri alınmasına ilişkin hükmün, hız sınırını aşmayı itiyat haline getiren ve böylece karayolundaki seyir güvenliğini hem kendisi ve hem de başkaları açısından tehlikeye sokan sürücülerin yol açabilecekleri kazaları önlemek ve onları aynı hatayı tekrarlamaktan kaçın­maya zorlamak amacıyla konulduğunun açık olmasına; anılan Kanun hük­münde, “… Süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mani hali olmadığı anlaşılanların belgeleri iade edilir.” denilmek suretiyle, salt geçici alma süresinin bitmesinin, sürücü belgesinin ilgiliye mutlak surette iade edilmesini gerektirmeyeceğinin açıklanmış ve iade için, sürücünün maddede belirtilen koşulları taşıdığına ilişkin bir saptamanın şart koşulmuş bulunmasına, Kanunun bu hükmünün, belirli bir süre içerisinde hız sınırını belli bir sayının üzerinde ihlal eden sürücüleri kaza yapma açısından potansiyel bir tehlike olarak kabul ettiğinin açıkça anlaşılmasına;gerçekten de, sürücü belgesi almış olmakla birlikte, yasal hız sınırını aşmayı itiyat haline getiren bir kişinin, bu özelliği itibariyle, sürücü belgesine sahip olmayan, ancak, hız sınırlarına riayet eden başka sürücülere oranla, trafik güvenliği açısından daha büyük bir tehlike taşıyacaklarının da açık bulunmasına;nihayet, Yerel Mahkemenin direnme kararında dayandığı, Onbirinci Hukuk Dairesinin 20.10.1999 gün ve 1999/7632-10556 sayılı kararının, somut olay özelliklerinden kaynaklanan bir gerekçeyi ve sonucu içermesine, anılan Özel Dairenin daha sonraki istikrarlı uygulamasının, yukarıda açıklanan ilkelere paralel yönde bulunmasına göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
Sonuç: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK’nın 429. maddesi gereğince (BOZULMASINA), istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 31.05.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

ŞARTLA TAHLİYENİN GERİ ALINMASI / YASA YOLU

T.C.
YARGITAY
Sekizinci Ceza Dairesi
E: 2006/819
K: 2006/4688
T:29.05.2006
ŞARTLA TAHLİYENİN GERİ ALINMASI
YASA YOLU
Özet: Şartla tahliyeden sonra bihakkın tahliye tarihi dolmadan işlenen suç nedeniyle şartla tahliyenin geri alın­masına ilişkin verilen karar 5275 sayılı Yasa’nın 98. maddesi uyarınca itiraza tabidir.
5275 s. CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KAN… [Madde 98]
6136 sayılı Kanun’ a aykırılık ve kavgada korkutmak amacıyla silah boşaltmak suçundan hükümlü Cafer’in şartla tahliye edildikten sonra bihakkın tahliye tarihi dolmadan işlediği yeni suç nedeniyle şartla tahliyesinin geri alınmasına ilişkin verilen karara karşı C.Başsavcısının talebi üzerine 765 sayılı Yasa’nın 5237 sayılı Yasa’ya göre hükümlünün durumunun yeniden değerlen­dirilmesi istenmekle yapılan inceleme sonunda; talebin reddine dair (Tarsus İkinci Asliye Ceza Mahkemesi)’nden verilen 22.06.2005 gün ve 317 esas, 419 karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay’ca incelenmesi sanık tarafından istenilmiş olduğundan dava evrakı C.Başsavcılığından tebliğname ile 10.02.2006 günü Daireye gönderilmekle incelendi.
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Hükümlünün şartla tahliye edildikten sonra bihakkın tahliye tarihi dol­madan işlediği yeni suç nedeniyle şartla tahliyesinin geri alınmasıyla ilgili verilen kararın temyizi olanaklı olmayıp 5275 sayılı Yasa’nın 98. maddesi uyarınca itiraza tabi olduğundan, temyiz dilekçesi itiraz başvurusu olarak kabul edilerek mahallince itiraz merciine gönderilmesi için dosyanın incelenmeksizin Yargıtay C.Başsavcılığına (TEVDİİNE), 29.05.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.