Yetki Uyuşmazlığı Çözülmedikçe Feragat Nedenine Dayalı Karar Verilemez

YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ
Tarih: 21.05.2012 Esas: 2011/6798 Karar: 2012/13707

Yetki Uyuşmazlığı Çözülmedikçe Feragat Nedenine Dayalı Karar Verilemez; Feragat Nedeniyle Dava Ancak Yetkili Mahkemece Karara Bağlanabilir.

Özet: Yetki itirazı ilk itirazlardan olup her şeyden önce bu hususun hadise şeklinde incelenmesi gerekir. Yetki uyuşmazlığı çözülmedikçe feragat nedenine dayalı karar verilemez. Feragat nedeniyle dava ancak yetkili mahkemece karara bağlanabilir. Feragat, kesin hükmün sonuçlarını doğurur. Feragat nedeniyle verilecek karar tarafların yararına veya zararına sonuç doğuracağından yetkili mahkemece verilmesi zorunludur.

1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu m.95.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 116, 130, 307.

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda; mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.:
Feragat ve kabul kat’i bir hükmün hukuki neticelerini hasıl eder (HUMK. Md. 95, HMK. Md. 307). Bu işlemin yetkisiz mahkeme önünde yapılmış olması o işlemi geçersiz hale getirmez. Ancak davanın feragat ile sonuçlandığı, bu sebeple reddi yönündeki karar bir tespit kararıdır. Feragatın usul hükümlerine uygun yapıldığını, bununla davanın son bulduğunu tespit eder. Bu nedenle temyizi kabildir. Karar tarafların yararına veya zararına sonuç doğuracak nitelikte olduğundan yetkili mahkemece ittihazı zorunludur. Davalı süresinde yetki itirazında bulunmuş, davacı ise davadan feragat etmiştir. Yetki itirazı ilk itirazlardan olup her şeyden önce bu hususun hadise şeklinde incelenmesi lazım gelir (HMK. Md. 116-130). Yetki uyuşmazlığı çözülmedikçe feragat sebebiyle hüküm tesis edilemez. Feragat sebebiyle dava ancak yetkili mahkemece karar bağlanabilir. Açıklanan nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi. 21.05.2012

Karşı Oy Yazısı
Boşanma davası 10.03.2011 tarihinde açılmış, davalı süresi içinde yetki itirazında bulunmuş, bu itiraz incelenip sonuca bağlanmadan, davacı 09.06.2011 tarihli ilk oturumda davadan feragat etmiştir. Davadan feragat, davacının, üzerinde tasarruf hakkında sahip olduğu davayı sona erdiren tek taraflı bir irade açıklaması olup, bu beyan mahkemeye ulaştığı anda kesin hükmün hukuki neticelerini kendiliğinden hasıl eder (HUMK, md. 95/1). Feragatle, dava sona erer ve derdestlik vasfını kaybeder. Böyle bir durumda, dava açılmasının usul hukuku bakımından sonucu olan “mahkemenin davayı inceleme zorunluluğu” kalmaz. Eş deyişle, dava açılmasının maddi hukuk ve usul hukuku açısından doğurduğu sonuçlar da, feragatle ortadan kalkar. Bunun sonucu olarak mahkemenin, ileri sürülen yetki itirazını inceleyip sonuca bağlaması da artık gerekmek. Sayın Çoğunluk “yetki itirazı çözülmedikçe feragat sebebiyle hüküm tesis edilemez” görüşündedir. Bu görüşün kabulü, feragatin davaya son veren bir taraf işlemi olması özelliği ile bağdaşmaz. Bu durum ilk itirazla ilgili delil toplanmasını gerektireceği gibi, sona ermiş bir davayı, her türlü usulü işlemi yapılmasına açık hale getirir. Bu şekilde davaya devam olunması, yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğinde bu yönde karar tesisini, kesinleşmesi halinde davacıya feragat ettiği bir dava için yetkili mahkemeye başvurma zorunluluğunu yükler. Böyle bir başvuru yapılmadığı takdirde de usulen “davanın açılmamış hale gelmesi” sonucunu hasıl eder. Bu ise, “davadan feragatin” kesin hüküm etkisini ortadan kaldırır. Bu bakımdan Sayın Çoğunluk görüşüne katılmak mümkün olmamış, yerel mahkemece davanın feragat sebebiyle reddedilmesinde bir yanlışlık görülmemiştir. Açıklanan sebeple Sayın Çoğunluğun bozma görüşüne iştirak edilmemiştir.

Üye Üye
Mahmut Kamacı Mustafa Ateş

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir