T.C.
YARGITAY
Onüçüncü Hukuk Dairesi
E: 2006/2035
K: 2006/7603
T: 12.05.2006

BANKA KREDİ KARTI SORUMLULUĞU
GÖREV
ÖZET: Banka tarafından çıkarılan kredi kartının, sözleş­meye uygun olarak ilgilisine tesliminden sonra kartın özenle kullanılması ve saklanması görevi, kart sahibine aittir. Zira satın alınan mal ve hizmet bedellerinin kredi kartı ile ödenmesi, kart sahibinin menfaatine olduğu kadar kolayı­na da gelmektedir. Bu hizmeti sunan banka veya kart çıka­ran kuruluşlar yönünden ise, bu işin ticari gaye ile yapıldı­ğı dikkate alınarak ortaya çıkabilecek risklerin paylaşımın­da, bankanın özen sorumluluğunun olduğu göz ardı edil­memelidir.

Somut uyuşmazlık, ödemeyi kredi kartı ile kabul eden davalı işyerlerinin sorumluluklarına dayandığına gö­re, uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülmesi zorun­ludur.

5464 s. BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI KANUNU [Madde 1]
5464 s. BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI KANUNU [Madde 17]

Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın husumetten reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

Davacı, davalı bankadan aldığı kredi kartı ile ilgili son ödeme tarihi 17.12.2004 olan hesap ekstresinin gönderildiğini, ancak diğer davalılara ait işyerlerinde yapıldığı belirtilen mal ve hizmet alımlarının kendisi tarafından yapılmadığını, kredi kartını çaldırması veya kaybetmesi gibi bir durum olma­dığını, kart bilgilerinin kopyalanarak elde edilen sahte kart ile alış veriş yapıl­dığını, haciz tehdidi ile bankaya ödeme yapıldığını, olayda davalıların kusur­lu ve sorumlu olduğunu belirterek, haksız tahsil edilen 1.057 YTL’ nin faizi ile tahsiline istemiştir.

Davalı banka cevabında, kartın kayıp veya çalıntı bildirimine kadar yapı­lan harcamalar nedeniyle bir sorumluluklarının bulunmadığını, kusurun özen ve dikkati göstermeyen davacı ve diğer davalılarda olduğunu savunarak da­vanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davacıya ait kart bilgilerinin kopyalanarak elde edilen sah­te kart ile alış veriş yapılmasında davalı bankanın kusurlu ve sorumlu olma­dığı, kartın saklanması ve kullanımında gerekli özeni göstermedikleri için da­vacı ve üye işyerleri olan diğer davalıların kusurlu oldukları, kartın kullanıldığı üye işyerleri ile davacı arasında Tüketici Kanunu kapsamında bir hukuki ilişki bulunmadığı, gerekçesi ile, davanın davalı banka yönünden husumet nedeniyle reddine, diğer işyeri sahiplerinin haksız fiil esaslarına dayalı so­rumluluğu söz konusu olup uyuşmazlığın genel mahkemelerde çözümlen­mesi gerektiği sonucuna varılarak diğer davalılar yönünden görev nedeniyle dava dilekçesinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dava kredi kartının kopyalanarak kullanımı nedeniyle doğan zararın kredi kartını çıkaran bankadan ve üye işyerlerinden tazminine ilişkindir. Ön­celikle belirtmek gerekir ki, banka tarafından çıkarılan kredi kartının sözleş­meye uygun olarak ilgilisine tesliminden sonra kartın özenle kullanılması ve saklanması görevinin kart sahibine ait olduğu kabul edilmelidir. Buna rağ­men kredi kartının üçüncü kişilerce hukuka aykırı olarak elde edilmesi ve kul­lanılması durumunda tarafların kusur ve sorumluluklarının belirlenmesi üze­rinde durulması gerekir. Somut olayda kredi kartının kopyalanarak kullanıl­dığı kabul edilmiş, ancak olayda bankanın kusur ve sorumluluğunun bulun­madığı sonucuna varılmış ise de, bu konudaki araştırmanın yeterli olduğunu söylemek mümkün değildir. Bilindiği gibi, satın alınan mal ve hizmet bedel­lerinin kredi kartı ile ödenmesi kart sahibi yönünden menfaatine ve kolaylık olduğu kadar, bu hizmeti sunan banka veya kart çıkaran kuruluşlar yönün­den ise, bu işin ticari gaye ile yapıldığı dikkate alınarak ortaya çıkabilecek risklerin paylaşımında bankanın sorumluluğunun özen sorumluluğu olduğu gözardı edilmemelidir. Bir mal veya hizmet tüketicinin kullanımına sunulur­ken olası riskler yönünden tüketici uyarılmalı gerektiğinde aydınlatılmalı, gü­ven müessesesi olan bankalar da sundukları hizmet yönünden güvenliği ön planda tutup, teknolojik gelişmelere uygun hizmet vermelidirler. Bu durum­da mahkemece, banka kredi kartlarının üretim teknolojisi ve güvenliği konu­sunda ve bankacılık konusunda uzman kişilerinde bulunacağı bilirkişi kuru­lundan, kredi kartının kopyalanmasında kredi kartını çıkaran bankanın bir kusurunun bulunup bulunmadığının, teknolojik yönden alınabilecek bir ön­lem bulunup bulunmadığını açıklığa kavuşturan rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar vermek gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hü­küm tesisi usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

2- Üye işyeri olan diğer davalılara yönelik temyiz itirazlarına gelince; Da­vacı, üye işyeri sahibi olan bu davalıların gerekli dikkat ve özeni gösterme­yerek kopyalanmış kredi kartı ile harcama yapılmasında kusurlu ve sorumlu olduklarını ileri sürmüştür. 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun amaç başlıklı 1. maddesinde “Bu kanunun amacı, banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılmasına, kullanımına, takas ve mahsup işlemlerine iliş­kin usûl ve esasları düzenlemek suretiyle kartlı ödemeler sisteminin etkin ça­lışmasını sağlamaktır” denilmiş olup, 2. maddesinde de; “Kartlı sistem ku­ran, kart çıkaran, üye işyeri anlaşması yapan kuruluş ile üye işyerleri ve kart hamilleri bu kanun hükümlerine tabidir” hükmü getirilmiştir. Yine anılan Ya­sanın 17. maddesinde, mal ve hizmet karşılığını kredi kartı ile ödemek isten­mesi halinde, üye işyerinin görev ve sorumlulukları düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta da, ödemeyi kredi kartı ile kabul eden davalı işyerlerinin so­rumluluklarına dayanıldığına göre, uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde gö­rülmesi zorunludur. Böyle olunca, mahkemece işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm te­sisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Sonuç: Yukarıda 1 ve 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olu­nan kararın davacı yararına (BOZULMASINA), 12.05.2006 gününde oybir­liğiyle karar verildi.