Etiket arşivi: 2012/14683K.

YARGITAY 6. H.D E. 2012/14683K. 2013/7025*KİRA SÖZLEŞMELERİNDE MUACCELİYET KAYDI*6098 s.TBK UYARINCA DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKTİĞİ

T.C.

YARGITAY

6. HUKUK DAİRESİ

E. 2012/14683

K. 2013/7025

T. 17.04.2013

DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dava, kira bedelinin tahsili ve tahliye amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali, %40 tazminat ve tahliye istemine ilişkindir. Mahkemece itirazın iptaline, %40 tazminata, tahliye hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı alacaklı, davalı borçlu hakkında başlattığı 6.4.2011 tarihli haciz ve tahliye talepli icra takibinde ödenmeyen 2010 Kasım, Aralık, 2011 Ocak, Şubat ile sözleşmedeki muacceliyet koşulu gereğince 2011 Nisan- Ekim ayları kirası toplam 5375 TL kira alacağı ile 38,26 TL işlemiş faizin tahsilini istemiştir.Davalı borçlu süresinde verdiği itiraz dilekçesinde takipte ödenmediği belirtilen kira bedellerini ödediğini, muacceliyet şartının gerçekleşmediğini bildirmiştir.

Kiracı aleyhine düzenleme yasağı başlıklı 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 346.maddesinde; kiracıya kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceği, özellikle kira bedelinin zamanında ödenmemesi halinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına ilişkin anlaşmaların geçersiz olduğu, 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun Geçmişe etkili olma başlıklı 2.maddesinde; Türk Borçlar Kanununun kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kurallarının gerçekleştikleri tarihe bakılmaksızın bütün fiil ve işlemlere uygulanacağı, aynı kanunun görülmekte olan davalara ilişkin uygulama başlıklı 7.maddesinde de; Türk Borçlar Kanununun kamu düzenine ve genel ahlaka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76'ncı, faize ilişkin 88'nci, temerrüt faizine ilişkin 120'nci ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138'nci maddesinin görülmekte olan davalara da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Kiracıyı koruma amacıyla getirilen TBK.nun 346.maddesindeki bu yasal düzenlemenin kamu düzenine ilişkin olduğu kuşkusuzdur. Bununla birlikte 6217 Sayılı Yasanın geçici 2.maddesinde değişiklik yapan 6353 Sayılı Yasanın 53.maddesine göre; kiracının Türk Ticaret Kanunun'da tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346 ve 354'ncü maddelerinin 1.7.2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanamayacağı, bu halde kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümlerinin tatbik olunacağı da öngörülmektedir.

Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin 2. maddesinde bir ayın kirası yatırılmadığı veya eksik yatırıldığı takdirde muacceliyet koşuluna yer verildiği görülmekte olup, yeni yasal düzenleme karşısında bu koşulun kiralananın niteliğine ve davalı kiracının sıfatına göre geçersiz hale geldiğinin kabulü gerekir.

Davalı borçlu hakkında başlatılan icra takibinde ödenmeyen 2010 Kasım, Aralık, 2011 Ocak, Şubat ile sözleşmedeki muacceliyet koşulu gereğince Ekim 2011'e kadar olan aylar kirasının da tahsili istenildiğine göre değerlendirmenin takip tarihi itibariyle ödenmemiş muaccel kira alacağı üzerinden yapılması gerekirken, muacceliyet koşulu gereğince istenen aylar kirasının da değerlendirmeye tabi tutulması yeni yasal düzenleme karşısında doğru görülmemiştir.

Öte yandan taraflar arasındaki sözleşmenin 7. maddesine göre TEFE-ÜFE oranında artış şartı kararlaştırılmıştır. Takipte istenen aylık kira bedellerinin artış şartı uygulanmak suretiyle tespit edilerek sonuca gidilmemiş olması da doğru olmamıştır.

Tahliyeye yönelik temyiz itirazlarına gelince, davanın konusuz kalması halinde mahkemece haksız olan taraf belirlenerek yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması gerekir. Takipte örnek 13 no'lu tahliye istemli ödeme emri davalıya 7.4.2011 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı borçlunun 13.4.2011 tarihinde borca itirazı üzerine, 22.4.2011 tarihinde açılan davada itirazın iptali ve tahliye talep edilmiştir. İİK.nun 269.maddesinin göndermesi yoluyla uygulanması gereken Borçlar Kanunu'nun 260. (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun'unun 315/2.) maddesinde öngörülen 30 günlük ödeme süresi dolmadan ve henüz temerrüt gerçekleşmeden tahliye istenemez. Bu durumda konusuz kalan tahliye davası davacı tarafından süresinde açılmadığından bu dava yönünden davacının yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması gerekirken bu konuda bir değerlendirme yapılmamış olması doğru olmamıştır.

Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 17.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.