Etiket arşivi: cezasından

Yargıtay Ceza Genel Kurulu Kararları • 1 KİLO ET ÇALAN ÇOCUĞUN CEZASINDAN İNDİRİM YAPILMALI MI?

YARGITAY Ceza Genel Kurulu
ESAS: 2014/13-73
KARAR: 2014/384

Hırsızlık suçundan sanık P…’ın 5237 sayılı TCK’nun 142/1-b, 31/3 ve 62. maddeleri uyarınca 1 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin, …Çocuk Mahkemesince verilen 09.07.2009 gün ve 91-302 sayılı hükmün sanık müdafii tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 13. Ceza Dairesince 09.07.2013 gün ve 11958 – 22155 sayı ile;

“…Diğer temyiz itirazları da yerinde görülmemiştir. Ancak;

Suça sürüklenen çocuğun müştekinin işlettiği mağazadan 27,28 TL değerli kıyma ve et çaldığının anlaşılması ve suça sürüklenen çocuğu neticeye götüren kastının da yalnızca bu miktardaki ürüne yönelik olması karşısında; suça sürüklenen çocuk hakkında 5237 sayılı TCK’nın 145. maddesinin uygulama yeri olup olmadığının tartışılıp sonuca bağlanması gerektiğinin gözetilmemesi" isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise 24.09.2013 gün ve 55747 sayı ile;

“…Hırsızlık suçunun konusu olan 1 kilogram et ve 1 kilogram kıyma bedeli olan 27,28 TL, 765 sayılı TCK’nun 522. maddesi kapsamında pek hafif olarak değerlendirilebilecek nitelikte ise de, 5237 sayılı TCK’nun 145. maddesindeki ölçütler nazara alındığında, bu değerin, ‘ceza verilmemesini’ haklı kılacak ehemmiyetsiz düzeyde olmaması ve bu itibarla ceza indirimini de gerektirmemesi, suça sürüklenen çocuk ve mağdurun konumu, suça konu çocuğun benzer eylemleri icraya yatkınlığı, suçun işleniş şekli gibi özellikler birlikte değerlendirildiğinde, 145. maddenin uygulanması koşullarının somut olayda gerçekleşmediği” düşüncesiyle itiraz kanun yoluna müracaat ederek, Özel Daire bozma kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme hükmünün onanmasına karar verilmesi talebinde bulunmuştur.

CMK’nun 308. maddesi uyarınca inceleme yapan Yargıtay 13. Ceza Dairesi tarafından 07.11.2013 gün ve 29387-32523 sayı ile, itiraz nedeninin yerinde görülmediğinden bahisle Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI

Sanığın hırsızlık suçundan mahkûmiyetine karar verilen olayda, Özel Daire ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözülmesi gereken uyuşmazlık; 5237 sayılı TCK’nun 145. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağı hususunun tartışılması gerektiğinden bahisle hükmün bozulmasının isabetli olup olmadığının belirlenmesine ilişkindir.

İncelenen dosya kapsamından;

15-18 yaş grubu içerisinde, bekar, işsiz ve sabıkasız olup lise 2. sınıfta öğrenimine ara vermiş bulunan sanık P… ile haklarındaki ceza yargılaması ayrı yürütülen arkadaşları A… ve Ü…’in suç tarihinde sebze ve meyve aldıktan sonra et de almaya karar verdikleri, hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilen Ş…’in kiraladığı ve kullandığı araç ile Malatya Carrefoursa markete gittikleri, Ş…’in araçta kaldığı, P…, A… ve Ü…’in markete girerek et reyonundan toplam birer kilogram kıyma ve kuşbaşı et aldıkları, hazırlanan paketleri teslim alan P… ile iştirak eden iki arkadaşının kameraların olmadığı iki reyon arasına geçtikleri, o sırada markette özel güvenlik görevlisi olarak çalışan Mehmet Sarıbaş’ın sanıkların hareketlerinden şüphelenmesi nedeniyle onları takip etmeye başladığı, bir iki dakika sonra, önce Ü…’in ödeme yapmadan hızlı bir şekilde marketten çıktığı, mont cebinin kabarık olduğunun görevli tarafından gözlemlendiği, 25 saniye sonra da sanık P… ile A…’ın yine ödeme yapmadan marketten çıktıkları ve Ş…’in kullandığı araçla suç yerinden ayrıldıkları, marketin içine herhangi bir et ya da kıyma paketi bırakılmadığını tespit eden güvenlik görevlisinin ihbarda bulunduğu, CD kayıtlarının incelenmesi ile belirlenen araç plakasından yapılan araştırma ile aynı gün akşam saat 20.00-21.00 sıralarında sanıkların ayrı ayrı yerlerde yakalandıkları,

Suç konusu et paketlerinin değerinin 27,28 Lira olduğunun tespit edildiği,

Sanık P… ile yaşları büyük olan sanıklar A…ve Ü… hakkında hırsızlık suçundan kamu davası açıldığı, yaşının küçük olması nedeniyle sanık P… hakkındaki yargılamanın ayrı yürütüldüğü, eylem sırasında markete girmeyerek arabada bekleyen Ş… hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği,
Anlaşılmaktadır.

Tanık Mehmet Sarıbaş; suçun işlendiği markette iç güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, olay günü sanıkların kasap reyonunda iki paket et hazırlattıklarını, bayanın paketleri aldığını ve birlikte reyon aralarına ilerlediklerini, şüphelenip takip ettiğinde bayanın diğerlerini uyardığını gördüğünü, kalabalık arasında izlemeye devam ederken önce erkeklerden birinin ödeme yapmadan kasaların arasından çok hızlı bir şekilde çıktığını, montunun cep kısmının kabarık olduğunu, sonra diğerlerinin de ayrıldıklarını, CD kayıtları incelendikten sonra yakalanan sanıkları teşhis ettiğini beyan etmiş,

İnceleme dışı olan sanıklar Ü…ve A… soruşturma aşamasında; olay günü arkadaşları ile birlikte bir süre arabayla gezdiklerini, acıktıklarını hissedince P…’ın evine gidip bir şeyler yemeğe karar verdiklerini, önce semt pazarına gidip sebze aldıklarını, daha sonra tavuk ve kıyma almak için markete gittiklerini, ancak bir şey almadan çıktıklarını, P…’ın evine gittiklerinde de bulgur pilavı yediklerini, et ya da tavuk yemediklerini ifade etmişler,

Sanık P… soruşturma aşamasında; olay günü markete gidip biraz dolaştıklarını hiçbir şey almadan çıktıklarını belirtmişken, kovuşturma aşamasında bu ifadesinden ayrık olarak; markete A…, Ü…ve Ş… ile birlikte gittiklerini, et reyonunda et paketlettiklerini, fakat satın almadan çıktıklarını, atılı suçu işlemediklerini savunmuştur.
5237 sayılı TCK’nın 145. maddesinde; “Hırsızlık suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir” hükmü yer almakta iken, anılan hüküm, 29.06.2005 gün ve 5377 sayılı Kanunun 16. maddesi ile; “Hırsızlık suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, suçun işleniş şekli ve özellikleri de göz önünde bulundurularak, ceza vermekten de vazgeçilebilir” şeklinde değiştirilmiştir.

Madde ile hırsızlık suçlarında, suça konu değerin azlığı nedeniyle hâkime, cezada indirim yapma veya ceza vermeme yönünde geniş bir taktir yetkisi tanınmıştır.
Yargıtay Özel Dairelerinin “değer azlığı” ile ilgili olan ve bu konudaki içtihada “daha çoğunu alabilme olanağı varken yalnızca gereksinimi kadar ve değer olarak az olan şeyi alma” şeklinde yansıtılan görüşünün, TCK’nun 145. maddesi uygulamasında bütünüyle reddedilmesi mümkün görülmemekte ve maddenin uygulanabileceği hallerden biri olarak kabul edilmekte ise de, maddenin sadece bu tanımlamayla sınırlandırılması mümkün değildir. TCK’nun 145. maddesinin gerek ilk şekli, gerekse değiştirilmiş biçimi; ortak tanımlama ile, hırsızlık suçunun konusunu oluşturan değerin az olmasını temel almaktadır. Değer azlığı ile kanun koyucu tarafından neyin kastedildiği, tereddütleri önleyecek şekilde açıklığa kavuşturulmamış, rakamsal bir sınırlandırma getirilmemiş ve fakat hâkime, yargılama konusu maddi olayla ilgili olarak takdir ve değerlendirme yetkisi tanınmıştır. Ne var ki, kanun koyucu, hâkimin takdirini, soyut ve farklı bir disiplinle sınırlandırmıştır. O da; “az olarak kabul edilecek değerin” hâkimin takdirinde, ceza vermekten vazgeçmesini gerektirecek ehemmiyetsiz ölçüde olması, başka bir ifade ile değere dayalı ihlalin ceza verilmemeyi nasafeten haklı saydıracak alt düzeyde bulunmasıdır. Hâkim, çalınan veya çalınmaya teşebbüs edilen bu değerin azlığını ya indirimli bir cezayla ya da suçun işlenmesindeki özellikler itibarıyla ceza vermemekle değerlendirebilecektir.

Maddenin ilk metninde yapılan değişiklikte; “suçun işleniş şekil ve özellikleri göz önünde bulundurularak” ibaresinin, “cezada indirim” seçeneğinden sonra ve “ceza vermekten vazgeçilebilir” seçeneğinden önce yazılmasının, suça konu malın değerine ilişkin cezada indirim ve ceza vermekten vazgeçme hallerinde farklı değerlendirme yapılmasını gerektirmeyeceği açıktır. Bu nedenle; “az ceza verme” seçeneğinde daha yüksek değerin aranacağı, “ceza vermekten vazgeçme” halinde ise daha az bir değerin aranmasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmamalıdır.

Bu itibarla, 5237 sayılı TCK’nun 145. maddesinin uygulanmasında, 765 sayılı TCK’nun 522. maddesinde öngörülen “hafif” ya da “pek hafif” kavramlarıyla irtibatlı bir yoruma girilmemeli, Yargıtay’dan, sözü edilen maddenin uygulanması sürecindeki içtihatları doğrultusunda, yıllık değer ölçülerini belirlemesi beklenmemelidir. 5237 sayılı TCK’nun 145. maddesinin düzenleniş amacı gözetilmeli, belirtilen hükmün 765 sayılı TCK’nun 522. maddesinden farklı olduğu kabul edilmelidir.

Hâkim, bu değerlendirmenin yanı sıra her somut olayda, suçun işleniş şekli, mağdur veya sanığın konumu, olayın gerçekleştiği yer ve zamanı dikkate almalı, 5237 sayılı TCK’nun 3. maddesinde öngörüldüğü üzere, “işlenen fiilin ağırlığıyla orantılı” olacak şekilde ceza adaletini sağlamalıdır. Görüldüğü gibi madde ile getirilen sistem, sadece malın değerinin objektif ölçütlere göre belirlenerek, cezadan indirim veya ceza verilmemesinden ibaret değildir. Olayın özelliği, mağdurun konumu, failin kişiliği ve suçun işleniş şekli, her olayda değerlendirmeye konu edilmeli, meydana gelen haksızlığa faili iten etkenler ve bu haksızlığın mağdur üzerindeki etkileri de gözetilmeli, maddenin uygulanıp uygulanmaması ve özellikle ceza verilmeme haliyle ilgili seçeneğin, eylemin failine uygun düşüp düşmeyeceği belirlenmeli ve muhakkak ki şekillenen takdirin gerekçesi kararda gösterilmelidir.

Ancak burada 5237 sayılı TCK’nun 147. maddesinde düzenlenmiş bulunan “ağır ve acil bir ihtiyacı karşılamak için hırsızlık suçunun işlenmesi” hali ile 145. maddede öngörülen “değer azlığı” kavramı karıştırılmamalıdır. 145. maddede öngörülen değer azlığı ile zorunluluk halini düzenleyen 147. maddenin uygulanma şartları birbirinden farklı olup, 147. maddenin ayırıcı ölçütü, hırsızlığın ağır ve acil bir ihtiyacı karşılamak için yapılmasıdır. Burada hırsızlığın konusu olan malın değerinin az veya çok olmasının herhangi bir önemi yoktur. Örneğin ölümcül bir hasta için eczaneden çok pahalı bir ilacın çalınması söz konusu olabilir. Anılan kanunun 147. maddesinin uygulanmasında esas alınacak kıstas malın değeri değil, ağır ve acil bir ihtiyaç için suça konu malın çalınmasıdır.

Buna karşılık TCK’nun 145. maddesinin uygulanmasındaki en önemli kriter, şüphesiz değer ölçüsüdür ve bu değerin “ceza vermeme” halini haklı kılacak düzeyde az olmasıdır.
Nitekim Ceza Genel Kurulunun 30.03.2010 gün ve 17-65, 15.12.2009 gün ve 242-291 ile 13.11.2007 gün ve 210-234 sayılı kararlarında da benzer hususlara işaret edilmiştir.

Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;

Sanık P… ve yargılaması ayrı yürütülen iki arkadaşının olay günü semt pazarından sebze aldıktan sonra gittikleri süpermarkette, kasada ödeme yapmadan gizleyerek alabilecekleri başka mallar da olmasına karşın, evde pişirip yeme amacıyla sadece toplam değeri 27,28 Lira olan et ve kıyma almaları şeklinde gerçekleşen olayda, anne ve babası ayrı olup üvey babası ile yaşayan, herhangi bir geliri olmayan, eğitim hayatı yarım kalmış ve sabıkasız olan sanığın büyük bir süpermarket işleticisi olan şikayetçi aleyhine birer kilogram kıyma ve et almak suretiyle gerçekleştirdiği hırsızlık eyleminde, kişiliği, suçun işleniş şekli, mağdurun konumu ve suça konu eşyanın değeri göz önüne alındığında, hakkında 5237 sayılı TCK’nun 145. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağı hususunun tartışılması gerektiğinden bahisle hükmün bozulması isabetlidir.
Bu itibarla, yerel mahkeme hükmünün bozulmasına ilişkin Özel Daire kararı isabetli olduğundan, itirazın reddine karar verilmelidir.

Çoğunluk görüşüne katılmayan beş Genel Kurul Üyesi; "Sanık hakkında 5237 sayılı TCK’nun 145. maddesinin uygulanma şartları bulunmadığından itirazın kabulüne karar verilmesi gerektiği" düşüncesiyle karşı oy kullanmışlardır.

SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle;

1- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının REDDİNE,

2- Dosyanın, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 16.09.2014 tarihinde yapılan müzakerede oyçokluğuyla karar verildi.

Bilgiler: Tarih-Gönderici: admin — 23 Oca 2015, 18:17


finansal kiralama süresinde araca kesilen trafik cezasından kiracı sorumlu

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi,  2014/2493 esas sayılı ve 2014/6555 karar sayılı kararı

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R 

Davacı vekili, taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmelerine konu araçların davalıya teslim edildiğini, sözleşmenin 5. maddesi uyarınca finansal kiralama konusu araçlara tahakkuk ettirilecek trafik para cezaları, idari para cezaları, motorlu taşıt vergisi vb. borçların kiracının sorumluluğunda olmasına rağmen müvekkili şirket tarafından ödendiğini, ödenen bedellerin davalıdan ihtarname ile talep edildiğini, ödenmemesi üzerine alacağın tahsili için icra takibine girişildiğini ancak davalının takibe haksız olarak itiraz ettiğini iddia ederek itirazının iptaline ve icra inkar tazminatına hükmolunmasını talep ve dava etmiştir.

Davalı, davaya cevap vermemiştir.

Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre icra takibine konu trafik para cezalarının Temmuz 2006 ile 2009 arası dönemde kesildiği ve davacı tarafça ödendiği, araçların tamamının mülkiyetlerinin araç satış sözleşmeleri ile davalı kiracıya geçtiği, satış sözleşmelerinde araçların, satış sözleşmelerinin düzenlendiği tarihe kadar olan her türlü mali ve hukuki yükümlülüklerinin satıcıya, satış tarihinden sonraki yükümlülüklerinin alıcıya ait olduğunun kararlaştırıldığı, davacı tarafından ödenen trafik cezalarının tamamının araçların davalı şirkete devrinden önceki döneme ilişkin olduğu, her ne kadar finansal kiralama sözleşmesinin 5. maddesinde sözleşme süresi sona erse dahi malın davalı tarafça devralmadığı süre içinde herhangi nedenle olursa olsun ödenmesi icap eden her türlü vergi resim, harç, fon, prim, trafik cezası vs. ile diğer her türlü ödemelerin kiracı tarafından ödeneceği kararlaştırılmış ise de finansal kiralama sözleşmesinin düzenlendiği tarihten sonra yapılan ve yine taraflar arasında yapılmış araç satış sözleşmeleri ile satış tarihinden önce tahakkuk eden tüm hukuki ve cezai ödemelerin satıcıya ait olduğunun kararlaştırılması nedeniyle davalının sorumluluktan kurtulduğu, davacının araçların satışından önceki döneme ait dava konusu trafik cezası ödemelerini davalıdan talep hakkı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Taraflar arasındaki finansal kiralama sözleşmelerinin 5/b maddesinde sözleşmenin herhangi bir aşamasında ve sözleşme süresi sona erse dahi mal henüz kiracı tarafından devralınmadığı sürede ödenmesi icap eden her tür vergi, harç trafik cezası vs’nin tamamının kiracı tarafından ödeneceği hükmüne yer verilmiştir. Bu hükümler gereğince dava konusu araçların resmi satışından önceki vergi, resim, harç ve trafik cezalarından davalı kiracının sorumlu olduğu gözetilerek sonucuna göre bir karar vermek gerekirken noterde yapılan resmi satış içeriğindeki ifadelerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

SONUÇ:

Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 03.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.