YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
ESAS: 2013/6-366
KARAR: 2013/1656
Taraflar arasındaki “alacak” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; …1.Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 11.11.2010 gün ve 2005/256 E., 2010/514 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 27.10.2011 gün ve 2011/4956-11717 E., K. sayılı ilamı ile;
“…Dava, kira parası ve kiralananda bulunan ve teslim edilmeyen demirbaş eşyalarının bedelinin tahsili ile birlikte hor kullanım tazminatına ilişkindir. Mahkemece kira bedeline yönelik talebin reddine karar verilmiş, demirbaş bedeli ve hor kullanma tazminatı talebi yönünden olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına toplanan delillere, mahkemece delillerin takdir edilerek karar verilmiş olmasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının teslim edilmeyen demirbaş bedeli ve hor kullanım tazminatına ilişkin temyiz itirazına gelince; davacı dava dilekçesinde demirbaş eşyalarının bedeli ile birlikte hor kullanım tazminatının tahsilini istediğine göre mahkemece bu konuda olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru değildir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır…"
gerekçesiyle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın bozulması ile dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:Dava, kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
Davacı vekili, müvekkili ile davalı şirket arasında düzenlenen 12.06.1998 tarihli sözleşme ile …ili, Merkez ilçesi, …Belediyesi sınırları içinde bulunan İntepe seyir terası orman içi dinlenme yerinin işletme ve saha temizliğinin davalıya verildiğini, davalının 2002 yılı başından sözleşmenin tek taraflı olarak idarece fesih edildiği 20.04.2004 tarihine kadar olan kira parasını ödemediğini, taşınmazın teslim alınmasından sonra bazı demirbaşların eksik olduğunun ve taşınmaza zarar verildiğinin tespit edildiğini, hasarların tamir masrafı olarak 875.000.000.TL, teslim edilmeyen demirbaşlar için 4.678.150.000.TL olmak üzere, toplam 5.553.150.000.TL belirlendiğini, ödenmeyen kira borcunun 46.182.486.000.TL anapara, 8.3.12.848.000 -TL KDV ve 60.353.754.000.TL yasal faiz olmak üzere toplam 114.849.088.000.-TL olduğunu, davalıya ait olup, idare uhdesinde bulunan toplam 17.097.906.000-TL tutarındaki banka teminat mektupları miktarından; hasarlı ve eksik tesislerle demirbaşların toplam değeri olan 5.553.150.000.TL.nin, depozito bedeli olarak 1.762.959,000-TL nin düşülmesi sonucu kalan 9.781.797.000.TL.nin, davalının idareye olan toplam 114.849.088.000-TL tutarındaki kira borcundan, düşülmesi sonucu kalan 105.067.291.000-TL.nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin davacı idareye ait İntepe orman içi dinlenme tesisini 12.06.1998 başlangıç tarihli sözleşme ile kiraladığını, ancak 15.06.2002 tarihinde yol-varyant çalışması sebebiyle, tesisin önünün kazıldığını, tesise giriş ve çıkışın imkansız hale geldiğini, …Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2004/58 E. sayılı dosyası ile sözleşmenin feshine karar verildiğini, bu nedenlerle Haziran 2002 tarihinden sonra kira paralarının istenilemeyeceğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, sözleşmenin davacının kusuru ile 15.06.2002 tarihinde sona erdiği, davalının 01.01.2002 tarihinden 15.06.2002 tarihine kadar 7.671,20.TL kira borcu bulunduğu, davacının, elinde davalıya ait 9.781,79.TL lik teminat mektubu olduğundan, davacı vekilince de dilekçede bu teminatın alacağından düşülmesi talebi olduğundan, davanın reddine dair verilen karar; Özel Daire’ce, metni aynen yukarıda yazılı gerekçe ile bozulmuş; mahkemece, davacının dava dilekçesinde hor kullanma tazminatı ve teslim edilmeyen demirbaş eşya bedeline ilişkin bir talebi bulunmadığı gerekçesi ile direnme kararı verilmiştir.Direnme kararını davacı vekili temyize getirmektedir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacının demirbaş eşya bedeli ve hor kullanım tazminatına yönelik talebinin bulunup bulunmadığı; buradan varılacak sonuca göre, bu talepler hakkında da karar verilmesinin gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.
Davacı vekili, dava ve 21.09.2005 tarihli dilekçelerinde, sözleşmenin 19.04.2004 tarihinde iadarece fesih edildiğini, davalının 2002, 2003 ve 2004 yıllarına ait 114.849.088.000-TL kira borcu bulunduğunu, taşınmazın teslim alınmasından sonra yaptıkları tespit sonucunda tamirat masrafı olarak 875.000.000.TL, teslim edilmeyen demirbaşlar için 4.678.150.000.TL olmak üzere toplam 5.553.150.000.TL kayıp değer tespit edildiğini, idarenin elinde davalıya ait, 17.097.906.000-TL banka teminat mektubu bulunduğunu, hasarlı ve eksik tesislerle demirbaşların toplam değeri olan 5.553.150.000.TL.nin, depozito bedeli olan 1.762.959,000-TL.nin, davalıya ait teminattan düşüldüğünü, geriye 9.781.797.000.TL teminat bedeli kaldığını, bununda davalının 114.849.088.000-TL kira borcundan düşülmesi sonucu kalan 105.067.291.000-TL.nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
6100 sayılı HMK.nın, “Taleple bağlılık ilkesi” başlıklı 74.maddesinde (1086 sayılı HUMK.nun 74.maddesi), “Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez.” denilmiştir.
Dava dilekçesinden açıkça anlaşılacağı üzere, davacının hor kullanma tazminatına ve eksik teslim edilen demirbaş eşya bedeline ilişkin bir talebi ve davası bulunmamaktadır. Bu konuda muarazanın bulunmadığı ve bu bedelleri davacının, davalıya ait teminattan tahsil ettiği de dava dilekçesi ve tarafların yargılama aşamalarındaki beyanlardan anlaşılmaktadır.
Hukuk Genel Kurulu’ndaki görüşmeler sırasında bazı üyeler tarafından, davacı dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuğundan hor kullanım tazminatı ve demirbaş eşya bedelini de talep ettiği ileri sürülmüş ise de, bu görüş kurul çoğunluğu tarafından yukarıda belirtilen nedenle kabul edilmemiştir.
Bu durumda, mahkemece hor kullanma tazminatı ve teslim edilmeyen demirbaş eşya bedeline ilişkin hüküm kurulmamış olması usul ve yasaya uygundur.
Açıklanan nedenlerle direnme kararının onanması gerekir.
S O N U Ç : Açıklanan gerekçeyle; davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan direnme kararının ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa eklenen “ Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440.maddesi uyarınca 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 06.12.2013 gününde oyçokluğu ile karar verildi.