T.C.
YARGITAY
Onaltıncı Hukuk Dairesi
E: 2006/1997
K: 2006/2690
T: 13.04.2006
MAHALLİ MAHKEMELERDE GÖRÜLMEKTE OLAN DAVALARIN DEVRİ
ÖZET: Genel Hukuk Mahkemelerinden Kadastro Mahkemelerine devredilen dosyalarda öncelikle yapılması gereken iş, dava dilekçesinin mahalline uygulanıp kapsamının belirlenmesi, yani davanın sınırlarının kesin olarak belirlenmesidir. Taşınmazın dava edilen kısmı dışında tamamının davalı kabul edilmesi doğru değildir.
3402 s. KADASTRO KANUNU [Madde 27]
Taraflar arasında kadastro tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, gereği görüşüldü.
Kadastro sırasında 375 ada 42, 43 ve 44 parsel sayılı 22419.21, 24236.82 ve 15581.70 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu olduklarından söz edilerek malik haneleri açık bırakılmak suretiyle tesbit edilmiştir. Davacılar tarafından davalılar aleyhine Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan elatmanın önlenmesi davası, davaya konu olan parseller hakkında tutanak düzenlenmiş olması nedeniyle Kadastro Mahkemesine aktarılmıştır. Kadastro Mahkemesinde çekişmeli parsel tutanakları ile dava dosyalan birleştirilerek yapılan yargılama sonunda; çekişmeli 375 ada 42, 43 ve 44 parsellerin 3/6 hisselerinin davacı Doğan, 1/6 hisselerinin davacı Mehmet Vasıf ve 2/6 hisselerinin veraset ilamındaki paylan oranında Hasib mirasçıları adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Mehmet Vasıf ile davalı İbrahim Etem vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece davaya konu 375 ada 42, 43 ve 44 numaralı parsellerin tarım arazisi niteliğinde bulunduğu ve davacı tarafın dayanağını oluşturan tapu kaydı kapsamında kaldığı kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş isede; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Davacılar Doğan ve Mehmet Vasıf vekili tarafından düzenlenen 01.06.2000 tarihli dilekçeyle Gemerek Asliye Hukuk Mahkemesi’ne müracaat ederek 26.12.1980 tarih 350 numaralı tapu kapsamında kalan yaklaşık 7500 metrekare yere davalı İbrahim Etem’in haksız yere müdahale ettiği belirtilerek adı geçenin müdahalesinin men’ine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir. Yargılamanın devamı sırasında taşınmazın bulunduğu çalışma alanında kadastro faaliyetlerinin başlaması ve taşınmazla ilgili tutanağın düzenlenmiş olması nedeniyle dosya Kadastro Mahkemesine aktarılmış ve yargılamaya kaldığı yerden devam olunmuştur. Genel Hukuk Mahkemelerinden devredilen dosyalarda öncelikle yapılması gereken iş davacı tarafça Asliye Hukuk Mahkemesine verilen dava dilekçesinin mahalline uygulanıp kapsamının belirlenmesi, bir diğer ifadeyle davanın sınırlarının kesin olarak belirlenmesidir. Mahkemece Asliye Hukuk Mahkemesine verilen dava dilekçesinin mahalline uygulanıp kapsamının belirlenmemesi ve dava yaklaşık olarak 7,5 dönüm yer için açıldığı halde 60 dönümü aşkın miktara ulaşan 42, 43 ve 44 numaralı taşınmazların tamamının davalı kabul edilmesi doğru değildir. Dava dilekçesi uygulanıp kapsamı belirlenmeden işin esasına girilip inceleme yapılması isabetli bulunmamaktadır. Hal böyle olunca öncelikle; dava dilekçesi mahalline uygulanıp davalı parsel belirlenmeli, dava dışı olan parsellerin olağan usule göre kadastro işlemlerinin yapılıp tamamlanması için tutanakları Kadastro Müdürlüğüne gönderilmeli, bundan sonra davaya konu taşınmazı kenardan çevreleyen parsellerin tutanak ve dayanağını oluşturan belgeler getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde keşif icra edilmelidir. Keşif sırasında davacıların dayandığı tapu kaydıyla diğer tüm kayıtlar uygulanıp kapsamı belirlenmeli, dinlenecek bilirkişi ve tanıklardan davaya konu yerin geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, kamu orta malı mer’a veya eski nehir yatağı olup olmadığı, eski nehir yatağı ise imar ihyaya konu edilip edilmediği, imar ihyaya konu edilmiş ise bu işlemin kim tarafından ve ne zaman yapıldığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılma!!, davacıların dayanağını oluşturan tapu kaydının batıda ırmak okuyup Kızılırmak’ın yer değiştirdiğinin bilirkişi ve tanıklarca ifade edilmesi ve bu ifadelerin eylemli duruma uygun olması nedeniyle kaydın değişebilir hudutlu olup miktarıyla geçerli bulunduğu ve tutanağın malik hanesinin açık olması nedeniyle mahkemece gerçek malik adına tescil kararı verilebileceği nazara alınmak suretiyle tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün (BOZULMASINA), 13.04.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.